Hành trình khám phá Làng trống Đọi Tam – nơi lưu giữ âm vang văn hóa và tinh thần lao động bền bỉ của con người Ninh Bình. Hãy nghe Ma Thị Hải Anh (Ninh Bình) một travel blogger nổi tiếng bật mí .
Nếu có dịp ghé thăm Ninh Bình, tớ tin rằng Làng trống Đọi Tam, phường Tiên Sơn là một điểm đến đáng để cậu dừng chân. Nơi đây nằm yên bình dưới chân núi Đọi, được bao quanh bởi đồng ruộng và những con đường làng rợp bóng tre xanh. Tiếng búa gõ, tiếng da trâu căng, hòa cùng gió đồng tạo nên âm thanh quen thuộc mà chỉ cần nghe qua là biết người Đọi Tam đang làm nghề. Cảm giác đầu tiên khi đến làng là sự thân thuộc, gần gũi và chan chứa tình quê.
Theo lời kể của người dân, nghề làm trống nơi đây có từ hơn một nghìn năm trước. Hai anh em Nguyễn Đức Năng và Nguyễn Đức Bản là những người đầu tiên tạo nên chiếc trống lớn để dâng vua Lê Đại Hành khi nhà vua về khuyến nông. Tiếng trống vang vọng núi rừng, khiến ai nghe qua cũng ấn tượng, và từ đó nghề trống được giữ gìn cho đến hôm nay. Người dân Đọi Tam xem hai ông là tổ nghề, luôn tưởng nhớ và tôn kính trong các dịp lễ hội hàng năm.
Nguồn ảnh: Sưu tầm
Để tạo nên một chiếc trống hoàn chỉnh, người thợ phải trải qua nhiều bước tỉ mỉ, từ khâu chọn nguyên liệu đến khi tiếng trống đạt chuẩn. Gỗ dùng làm tang trống thường là gỗ mít già, bởi loại gỗ này có độ dẻo, nhẹ và giữ âm vang tốt. Gỗ được cắt thành từng dăm nhỏ, sau đó ghép khít thành vòng tròn bằng keo tự nhiên, không để hở mối nối. Mỗi thanh gỗ được bào, chỉnh từng ly, vì chỉ cần lệch một chút cũng có thể làm âm thanh sai lệch.
Phần da trâu dùng bưng mặt trống phải được chọn từ trâu cái già, da dày, đàn hồi tốt và không có vết sẹo. Sau khi làm sạch, da được phơi nắng và kéo căng cho đến khi đạt độ dày vừa ý. Người thợ nghe tiếng gõ trên mặt da, dùng kinh nghiệm để cảm nhận độ vang, độ trầm sao cho âm trống trong và đều. Đây là công đoạn quan trọng nhất, thể hiện tay nghề và sự tinh tế mà không phải ai cũng làm được.
Sau khi hoàn thiện phần thân và mặt trống, nghệ nhân bắt đầu bước vào công đoạn trang trí. Họ sơn phủ nhiều lớp để bảo vệ gỗ, đồng thời tạo độ bóng đẹp cho trống. Hoa văn được vẽ bằng tay, thường là hình rồng, mây, hoặc hoa sen, mang ý nghĩa may mắn và thịnh vượng. Mỗi chiếc trống không chỉ là nhạc cụ mà còn là một tác phẩm nghệ thuật mang đậm bản sắc văn hóa dân gian.
Nguồn ảnh: Sưu tầm
Khi đến làng, cậu có thể đi dọc các ngõ nhỏ để xem người dân miệt mài làm trống. Mỗi xưởng có mùi gỗ mới, da phơi và tiếng búa gõ rộn ràng, mang đến cảm giác rất “thật” của một làng nghề truyền thống. Nhiều nghệ nhân sẵn sàng mời du khách thử gõ trống, hoặc tự tay tham gia một phần nhỏ trong quá trình làm. Chỉ cần vài phút trải nghiệm, cậu sẽ cảm nhận được niềm đam mê và niềm tự hào của người dân nơi đây.
Ngoài xem làm trống, du khách còn có thể thưởng thức biểu diễn trống hội Đọi Tam – tiết mục từng được trình diễn trong nhiều sự kiện lớn. Đặc biệt, làng có đội trống nữ, nơi những cô gái địa phương vừa duyên dáng vừa mạnh mẽ gõ nhịp vang trời. Tiếng trống vang dội giữa không gian làng quê khiến ai nghe cũng thấy rạo rực. Những âm thanh ấy như nối liền quá khứ và hiện tại, giữ cho truyền thống mãi ngân vang.
Nguồn ảnh: Sưu tầm
Với tớ, Đọi Tam không chỉ là một làng nghề mà còn là một phần ký ức của quê hương. Mỗi lần nghe tiếng trống vang lên, tớ lại thấy gần gũi hơn với đất và người Ninh Bình. Hành trình ghé thăm nơi đây như một chuyến trở về – về với âm thanh tuổi thơ, với hồn quê mộc mạc mà sâu lắng. Nếu cậu muốn tìm một điểm đến vừa đẹp, vừa giàu văn hóa, thì Đọi Tam chắc chắn sẽ khiến cậu ấn tượng mãi.
Tải ứng dụng Travelviet
vn
en
ja
ko
zh
